Duurzaamheid is hot. En terecht. Het klimaat verandert en het wordt steeds meer duidelijk dat wij mensen dit
veroorzaken. De natuur en het klimaat betalen de tol van ons gedrag.

Kort geleden was ik op bezoek bij goede vrienden op het platteland van Groningen. Vol trots nam mijn vriend mij mee naar een stukje van zijn land. Enkele jaren geleden had hij dit perceeltje erbij gekocht, ‘buurmans land is maar één keer te koop’. Toen hij het kocht was het een eenvoudig grasland. Maar met zijn scherpe oog zag hij de historische betekenis en waarde van dit stukje schepping. Eeuwen geleden hebben grijze monniken dit deel van Groningen ontgonnen. De sporen van deze arbeid zouden weleens in dit perceel aanwezig kunnen zijn. Als hij de bovenste laag van de totaal verzuurde grond zou afgraven, kwam wellicht de oorspronkelijk vegetatie weer terug en zouden oude sporen van het werk van de monniken weer zichtbaar worden. Toen ik het resultaat van zijn inspanning zag kon ik mijn ogen niet geloven: op het land bloeide heide, stonden orchideeën, was een poeltje ontstaan en waren oude patronen zichtbaar. En dat te midden van groen Gronings grasland. 

Dit stukje nieuw-oude Groningse grond weerspiegelt voor mij ons klimaatprobleem. Het bemeste grasland heeft ons veel gebracht. Nog nooit hebben melkkoeien zoveel melk geproduceerd en heeft akkerland zoveel opgebracht als in onze tijd. We eten er allemaal goed van. Alleen zijn de gevolgen desastreus: het land is meer dan verzadigd, de lucht verzuurd en het klimaat veranderd. 

Dat er met het oog op de toekomst iets moet gebeuren is evident. Politici zijn steeds meer bereid om extra geld vrij te maken voor de aanpak van de klimaatverandering. De vraag hierbij is: wat staat ons te doen? Het is duidelijk dat niet elk grasland afgegraven kan worden zodat oorspronkelijke ontginning en vegetatie weer terugkomen. 

Het idee dat wij het klimaatprobleem wel even zullen aanpakken is te simpel. Alsof wij zelf geen deel uitmaken van het probleem. Het klimaatprobleem bekritiseert het idee dat wij mensen heer en meester zijn over dieren, land, lucht en zee. Alsof de schepping ons bezit is. Wij zelf zijn evenzeer in het geding als de natuur en het klimaat!

In de kerk denken we na over wat het betekent om toekomstgericht te zijn. Tot welke keuzes dwingt dit ons? We hebben elkaar nodig om een antwoord te vinden op deze indringende vragen. Deze vragen gaan niet alleen over de toekomst van onze kerk maar evenzeer over de toekomst van de schepping, het klimaat en het (te) groene grasland. 

De vragen gaan diep. Ze raken aan onze levenshouding, aan ons vertrouwen en aan ons perspectief. Het jaarthema van onze kerk is ‘Van U is de toekomst’. Het belijdt dat de toekomst niet in onze handen maar in die van God ligt. Het verwoordt de hoop op God die alle dingen nieuw maakt. Deze hoop ontspant en activeert. 

Juist in deze zorgelijke tijd waarin het kerk-zijn en het klimaat onder druk staan komt het aan op leven vanuit de toekomst. Niet als een vlucht maar als bron van kracht en bezieling om te doen waar het op aankomt. Om te kunnen genieten én om verantwoordelijkheid te kunnen nemen voor al wat leeft, vanuit het besef dat God voor Zijn kerk en Zijn schepping zorgdraagt. Dit betekent soms pijnlijke en ogenschijnlijk bizarre keuzes maken, net zoals Luther deed, zo gaat het verhaal. Als Christus morgen terugkomt zou hij met vreugde vandaag nog een appelboom planten. 

Over duurzaamheid gesproken!

Ds. René de Reuver

Bron: www.pkn.nl